MOSS (Microsoft Office SharePoint Server) 2007, Microsoft Office 2007 yazılımlarının bir parçası olan, sunucu tabanlı çalışan bir iş yönetimi uygulamasıdır. Bu uygulama firma ve kuruluşların birlikte çalışmasının, içerik yönetiminin, iş süreçlerinin, Web sitesi yönetiminin düzenli bir şekilde çalışmasını ve süreçlerin maksimum seviyede elektronik olarak ilerlemesini sağlamaktadır. Temel olarak Microsoft Office SharePoint Server 2007'nin sağladığı kullanım alanları 6 gruba ayrılabilir. Bunlar; Collaboration (İşbirliği), Enterprise Content Management (Kurumsal İçerik Yönetimi), Portals (Portallar), Business Process and Forms (İş Süreci Formları), Enterprise Search (Kurumsal Arama), Business Intelligence (İş Zekası) olarak sıralanmaktadır.
- Collaboration (İşbirliği)
Microsoft Office SharePoint Server 2007, ekipler, topluluklar ve kişi yönlendirmeli süreçler içinde birlikte çalışmak ve bilgileri paylaşmak için bir ortam sağlar. Microsoft Office SharePoint Server 2007 genel Microsoft işbirliği vizyonunun önemli bir bileşeni olup, diğer işbirliği ürünleriyle tümleşerek başkalarıyla ortak çalışmaya yönelik kapsamlı bir altyapı sunar. Örneğin, MOSS 2007 basit yönleri ile blog yazmayı, outlook ile entegre bir şekilde çalışmayı sağlar. Bununla birlikte,günümüzdeki popülerliği artan Wiki sitelerinde başlık altında ekip tasarımları üzerinde beyin fırtınası yaratılması ve kullanıcıların MOSS 2007 uygulamasına e-posta göndererek iletişimde düzeni sağlaması ile de işbirliği yapılmasını sağlar.
- Enterprise Content Management (Kurumsal İçerik Yönetimi)
Microsoft Office SharePoint Server 2007 uygulamasındaki Kurumsal İçerik Yönetimi özellikleri belge yönetimi, kayıt yönetimi ve Web içeriği yönetimi olmak üzere 3 kategoriden oluşur.
Belge yönetimi, kuruluştaki belgelerin yaşam döngüsünü (nasıl oluşturulduklarını, gözden geçirildiklerini, yayımlandıklarını ve erişildiklerini) denetler. Önce belge oluşturulur, ardından kaydedilir, sonra belki başkalarıyla paylaşılır ve sonra belki de diğer kullanıcılar tarafından değiştirilebilir. Yeni sürümler ortaya çıktıkça, bunların izlenip bir düzen içinde tutulması gerekir. Microsoft Office SharePoint Server 2007 ile belge yaşam döngüsünün her aşamasında uygun ilkeler devreye sokulabilir, belgeleri saklama, yönetme ve erişme için merkezi depolama yerleri kullanılabilir ve belgeleri etkili şekilde yönetmek amacıyla etiket ve barkodlar kullanılabilir.
Kayıt yönetimi, şirket kayıtlarını (bir şirketin geçmişi, bilgi birikimi ve yasal savunması açısından önemli kabul edilen bilgiler) şirketin ilkeleri doğrultusunda tutarlı ve standart bir şekilde toplama, yönetme ve atma sürecidir. Microsoft Office SharePoint Server 2007, resmi kayıt yönetim olanakları oluşturmaya ve desteklemeye yönelik olan bir takım yeni özellikler ile kayıt yönetiminde kolaylık sağlar. Web içeriği yönetimini ve Web sitelerin içeriklerinin MOSS 2007 üzerinden yayın yapılabilmesini sağlar. Hazırlanan şablonlar son kullanıcılara doldurtulabilir ve belli bir onay iş akışından sonra sitede yayınlanması sağlanabilir. Bunun yanında içeriğini farklı dillerdeki içeriğini sitede yayınlayabilme altyapısını da sağlamaktadır. Ayrıca bu site içeriklerine mobil cihazlardan da erişimi mümkün kılar.
- Portals (Portallar)
Portal siteler, kullanıcıları işle ilgili kritik bilgilere, uzmanlık bilgilerine ve uygulamalara bağlar. Microsoft Office SharePoint Server 2007, işler ile ilgili her konuda portal siteler oluşturmayı ve devamlılıklarını sağlamayı kolaylaştıran birinci sınıf bir kurumsal portal platformudur.
-
Business Process and Forms (İş Süreci Formları)
Microsoft Office SharePoint Server 2007, onay, inceleme ve arşivleme süreçlerini otomatikleştirmek için yerleşik iş akışı şablonları sağlar. Ayrıca, Microsoft Office SharePoint Server 2007 ile özel iş akışları oluşturabilmek, devam ettirebilmek ve çözümleyebilmek işbirliği süreçlerine akıcılık kazandırmaya olanak sağlar.
- Enterprise Search (Kurumsal Arama)
Microsoft Office SharePoint Server 2007, çalışanlara, ortaklara ve müşterilere ilgili içeriği çok çeşitli havuzlarda ve biçimlerde bulma kabiliyeti sağlayarak, üretkenliği arttırmak ve aşırı bilgi yükünü azaltmak noktasında gelişmiş özelliklere sahip bir Microsoft kurumsal arama çözümüdür. Doğru bilgi ve belgelere hızlı bir şekilde ulaşmak için arama özelliği kullanılmaktadır. Aramak istenilen kelimenin yazılması yeterli olmaktadır. MOSS 2007 yazılan kelimenin doğruluğunu kontrol ederek hatalı yazıldığı takdirde otomatik kelime düzeltme yapmaktadır. Ayrı sekmeler oluşturarak aramak istenilen kaynaklar ayrı olarak tanımlanabilir. Aranan kelimeleri sonuçlar içerisinde koyu olarak gösterir. Ayrıca aranılan kelimelerin SharePoint ortamına aktarıldığı anda aramayı yapan kişiyi bilgilendirmeye olanak sağlar. Bununla beraber MOSS 2007'nin Kurumsal Arama özelliği sadece kendi içeriklerini aramakla kalmaz, tanımlanan dış sitelere, veritabanlarına ve diğer ürünlere (SAP, Siebel, CRM) bağlanarak arama yapabilmektedir. Ayrıca uzantılara ait i-filter tanımı yapılarak farlı içeriklerin de içindeki kelimleri indeksleme yeteneğine sahiptir.
- Business Intelligence (İş Zekası)
Microsoft Office SharePoint Server 2007 ile Decision Support Systems (Karar Destek Sistemleri), karar alıcıların istedikleri zaman, istedikleri yerden bilgiye erişmelerini ve bilgiyi çözümlemelerini kolaylaştırır. İster masaüstünden ister Web üzerinden olsun, insanların çalıştıkları, işbirliği yaptıkları ve karar aldıkları yerden bağımsız olarak en güncel bilgilerin alınabilmesi mümkündür. İş zekası özelliği ile, çalışanların amaçları ile şirketin hedefleri arasında uyumun sağlanması bir elektronik tablo veya rapor oluşturmak kadar kolay hale gelmiştir.
Microsoft SharePoint Server 2007'nin bileşenleri olarak sayılan 6 temel özellik biraz detaylandırılırsa, sağladığı hizmetler şu şekilde özetlenebilmektedir:
- Basit, bildik ve tutarlı bir kullanıcı arabirimi sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007, kişilerin içerikle, işlemlerle ve iş verileriyle etkileşimli çalışmasını basitleştiren tutarlı bir kullanıcı deneyimi sağlamak amacıyla, bildik istemci masaüstü uygulamalarıyla büyük ölçüde bütünleştirilmiştir. Bu bütünleşme, ürünle hazır gelen güçlü işlevsellikle birleşerek hizmetleri kullanmaya yardımcı olur ve ürün eklemeyi kolaylaştırır.
- Günlük iş etkinliklerini basitleştirerek, çalışanın üretkenliğini büyük ölçüde artırır.
Belge gözden geçirme ve onaylama, sorun izleme ve imza toplama gibi sık kullanılan iş etkinliklerini başlatmak, izlemek ve raporlamak için hazır iş akışları mevcuttur. Hiçbir kodlama yapmadan bu etkinlikleri tamamlanabilmektedir. Bildik istemci uygulamaları, e-posta ve Web tarayıcılarıyla bütünleştirildiğinden, kullanıcıya basit ve tutarlı bir deneyim sağlanır. Microsoft Office SharePoint Designer 2007 ile hazır iş akışı işlemlerini değiştirmek ve genişletmek kolaylaştırılmıştır.
- İçerik üzerinde sağlanan kapsamlı denetim, yasal gereksinimlerin karşılanmasını kolaylaştırır.
İşletme kayıtları için, uyumluluk yönetmeliklerine uygun güvenlik ayarları, depolama ilkeleri, denetleme ilkeleri ve son tarih eylemleri belirterek, hassas iş bilgilerinin etkili bir şekilde denetlenmesini ve yönetilmesini sağlar. Microsoft Office SharePoint Server 2007'nin bildik masaüstü uygulamalarla büyük ölçüde bütünleştirilmesi, ilke ayarlarının Microsoft Office sistemindeki istemci uygulamalarına işlenmesi anlamına gelir ve bu da çalışanların yasal gereksinimleri öğrenmesini ve bunlara uymasını basitleştirir.
- İçeriğin etkili bir şekilde yönetilmesi ve içeriğin amaçlarının yeniden belirlenmesi ile iş değerinde artış sağlar.
İşletme kullanıcıları ve içerik yazarları içeriği oluşturup onay ve zamanlanmış dağıtım için intranet (yerel ağ) veya Internet sitelerine gönderebilirler. Belgenin özgün sürümüyle farklı çevirileri arasındaki ilişkiyi korumak için özel olarak tasarlanmış yeni belge kitaplığı şablonları aracılığıyla, çok dilde yazılmış içeriğin yönetimi basitleştirilmiştir.
- Kuruluş çapında, birbirinden farklı sistemlerden hem yapılandırılmış hem de yapılandırılmamış bilgilere erişimi basitleştirir.
Microsoft Office SharePoint Server 2007 aracılığıyla, kullanıcıların SAP (System Analysis and Program Development) ve Siebel gibi yaygın kullanılan işkolu sistemlerinde bulunan iş verilerine erişimi sağlanır. Ayrıca kullanıcılar, yapılandırılabilir arka uç bağlantılarını sürükleyerek tarayıcı aracılığıyla kişiselleştirilmiş görünümler ve iş sistemleriyle etkileşimler oluşturabilir. Kuruluş çapındaki Yönetilen Belge Havuzları, kuruluşların iş belgelerini tek bir merkezi konumda depolamasına ve düzenlemesine yardımcı olur.
- İnsanlarla bilgi ve uzmanlık arasında bağlantı sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007'deki Kurumsal Arama özelliği, kapsamlı, uygun sonuçlar üretmek için iş verilerini belgeler, kişiler ve Web sayfaları hakkındaki bilgilerle birleştirir. Yinelenenleri daraltma, yazım hatalarını düzeltme ve uyarılar gibi işlevler uygun sonuçların bulunmasına yardımcı olduğundan,kullanıcılar gerekenleri kolayca bulabilmektedir.
- Kuruluş sınırları boyunca iş süreçlerinin paylaşımını hızlandırmayı sağlar.
Hiçbir özel uygulama kodlamadan, Web tarayıcısı aracılığıyla müşterilerden, ortaklardan ve tedarikçilerden önemli iş bilgilerini toplamak için akıllı, elektronik formlar tarafından yönlendirilen çözümler kullanılmasına olanak sağlar. Yerleşik veri doğrulama kuralları, doğrudan arka uç sistemlerle bütünleştirilebilecek doğru ve tutarlı verilerin toplanmasına yardımcı olur ve bu da verilerin el ile yeniden girilmesinden kaynaklanabilecek fazladan girişleri ve hataları önler.
- Hassas bilgileri açığa çıkarmadan iş verilerinin paylaşılabilmesini sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007 üzerinde çalışan Excel Hizmetleri aracılığıyla, kullanıcılara bir Web tarayıcısından gerçek zamanlı, etkileşimli Microsoft Office Excel elektronik tablolarına erişim olanağı sağlar. Güncel bir sürümü etkili bir şekilde paylaşmak ve bu arada belgelerin içinde mevcut özel bilgilerin korunmasına yardımcı olmak için elektronik tablolar kullanılır.
- İşle ilgili önemli bilgileri tek bir merkezi konumda kullanıma sunarak, daha çok bilgiye dayalı kararlar alınmasına olanak sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007 panolar, Web bölümleri, puan kartları, önemli performans göstergeleri olan KPI (Key Performance Indicators) ve iş verileri bağlantı teknolojileri gibi tümleşik karar destek yeteneklerini kullanarak, birbirinden ayrı kaynaklardan alınan işle ilgili önemli bilgileri bir araya getiren canlı, etkileşimli karar destek portalları oluşturmanızı kolaylaştırır. Merkezileştirilmiş Rapor Merkezi siteleri kullanıcıların en son raporları, elektronik tabloları ve KPI'leri tek bir yerde bulabilmelerini sağlar.
- Kuruluş çapında intranet, extranet (Firmaların kendi aralarında kullandığı ağ) ve Internet uygulamalarını yönetmek için tek ve tümleşik bir platform sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007, XML ve SOAP (Simple Object Access Protocol - Basit Nesne Erişim Protokolü) de içinde olmak üzere Web hizmetleri ve birlikte çalışma standartlarını destekleyen açık ve ölçeklenebilir bir mimari üzerine kurulmuştur. Sunucunun ayrıca listeler ve belgeler için zengin, açık uygulama programlama arabirimleri ve olay işleyicileri de vardır. Bu özellikler, varolan sistemlerle tümleşikliği ve yeni Microsoft dışı BT (Bilişim Teknolojisi) yatırımlarıyla birleştirme esnekliğini sağlar.
Microsoft Office SharePoint Server 2007 uygulaması, WSS (Windows SharePoint Services) teknolojisini kullanan bir üründür. Merkezi listeler ve kitaplıklar, Web günlükleri, Wiki'ler ve toplantı çalışma alanı gibi ekip çalışma alanları oluşturma olanağı da dâhil olmak üzere WSS'te bulunan tüm özellikler MOSS 2007 uygulamasında da vardır. Bununla birlikte, MOSS 2007 uygulaması WSS sitelerinde bulunmayan geliştirilmiş veya ek özellikler de sağlar. Bunlar da bir başlık altında açıklanabilir.
MOSS 2007 ve WSS Arasındaki Farklılıklar
Windows SharePoint Services; Microsoft Windows Server 2003 işletim sistemi içinde bir taraftan süreç verimlilik kazançları için yönetilebilir bir altyapı ve genişletilebilir uygulama sağlarken diğer taraftan kişilerin Web tabanlı çalışma alanlarında birlikte çalışmak için kullanabilecekleri teknolojidir. Windows SharePoint Services belge yönetimi için ortak bir çerçeve ve tüm belge türlerini depolamak için ortak bir veri havuzu sunarak birlikte çalışma uygulamalarına bir platform temeli sağlar. Ekip çalışanlarının üretken ve birbirine bağlı olarak çalışmasına yardımcı olur, kişilere, dokümanlara ve bilgiye ulaşmayı mümkün kılar. Microsoft Office SharePoint Server 2007 ise; liste, kitaplıklar, site yönetimi, sitenin özelleştirilebilmesi için başarılı ve insanlara tanıdık gelen bir altyapı sağlamak amacıyla Windows Sharepoint Servisleri 3.0 teknolojisi üzerine kurulmuştur. Windows Sharepoint Servislerinde olan her özellik Microsoft Office SharePoint Server 2007'de de vardır ve bunun haricinde de birçok ek özellik daha sunar. Örnek olarak; WSS ile birlikte gelen ekip içi işbirliği ve meeting (toplantı), site şablonları, Microsoft Office SharePoint Server 2007'de de vardır, Microsoft Office SharePoint Server 2007 bunların üzerine kurumsal ve yayımlama ile ilgili bir çok site şablonu daha içermektedir.